بررسی اثرات متابولیت های ثا نویه باکتری استرپتوما یسس در رشد و مرگ رده سلولی k562، به عنوان مدل آزمایشگاهی

لوسمی بیماری است که از تکثیر نئوپلاستیک سلول های خونساز یا لنفوئیدی به وجود می آید.لوسمی می تواند بسته به نوع سلولهای خونی که تحت تاثیر قرار می گیرند و نیز بر اساس شدت و سرعت پیشرفت بیماری (حاد و مزمن بودن) به چهار نوع اصلی تقسیم بندی شود. لوسمی میلوئیدی مزمن(cml) از شناخته شده ترین اشکال لوسمی و لوسمی پرومیلوسیتیک حاد(apl) یکی از بدخیم ترین انواع آن می باشد.علی رغم تلاش های صورت گرفته برای درمان لوسمی هنوز درمان قطعی برای این بیماری گزارش نشده است. به همین دلیل امروزه تلاشهای بسیاری در جهت یافتن داروها و ترکیبات ضد سرطان جدید در حال انجام است. بر این اساس ترکیبات ضد سرطان که از فرآورده های طبیعی بدست می آیند بیشتر مورد توجه قرار گرفته است. فرآورده های طبیعی ممکن است از منابع مختلف از جمله گیاهان یا میکروارگانیسم های ساکن خشکی همچون باکتری جنس اکتینومیست بدست آید. اکتینومیست ها باکتری های گرم مثبت و ساپروفیت با زندگی آزاد می باشند که بطور گسترده ای در خاک و آب پراکنده شده اند و تنوع شیمیایی و مورفولوژیکی فراوانی نشان می دهند. اکتینومیست ها منابع غنی از ترکیبات فعال بیولوژیک می باشند. اعضای جنس اکتینومیست بویژه استرپتومایسس ها تولید کننده بیش از نیمی از آنتی بیوتیک های طبیعی شناخته شده می باشند. این آنتی بیوتیک ها می توانند به عنوان ضد التهاب، عوامل ضد سرطان(مانند دوکسوروبیسین، دونوروبیسین، میتومایسین و بلئومایسین) یا ترکیبات مفید داروئی دیگر بکار روند.در این مطالعه از بین اعضای جنس اکتینومیست، اثرات ضد سرطانی متابولیت های ثانویه دو گونه باکتری بومی ایران، استرپتومایسس گونه 673 و 111 در سلول های k562 لوسمی میلوئیدی انسانی و نیز سلول های nb4 لوسمی پرومیلوسیتیک حاد مورد بررسی قرار گرفت. برای این منظور سلول های k562 و nb4 با غلظت های مختلف متابولیت ها و برای مدت زمان 12 تا 72 ساعت تیمار شد. از آزمون دفع رنگ تریپان بلو برای بررسی اثرات مهار رشدی متابولیت ها استفاده شد. برای بررسی سلول های تمایز یافته از رنگ آمیزی رایت- گیمسا و آزمون بلع ذرات لاتکس استفاده شد.به منظور بررسی اثرات آپوپتوزی متابولیت ها از آزمون قطعه قطعه شدن dna استفاده شد. نتایج حاصل از مطالعه حاضر نشان داد که 1) متابولیت های محلول در اتر و اتیل استات دو گونه باکتری مذکور باعث مهار رشد وابسته به غلظت و زمان در سلول های k562 و nb4 می شود، 2) متابولیت های محلول در اتر باکتری استرپتومایسس گونه 111 باعث کاهش زیستایی و القای آپوپتوز در این سلول ها می گردد، 3) متابولیت های محلول در اتیل استات باکتری گونه 673 باعث القای تمایز مونوسیت- ماکروفاژی در سلول های k562 و nb4 می گردد. به طور کلی باتوجه به اثرات مهار رشد، القای تمایز و آپوپتوز توسط متابولیت های حاصل از این دو گونه باکتری و اینکه این دو گونه به تازگی در ایران شناسایی شده است، این متابولیت ها را می توان به عنوان ترکیباتی جدید و موثر برای مطالعات بیشتر در درمان بیماران مبتلا به لوسمی پیشنهاد نمود.